Natural Media [1]

Traditionele grafiek en computergraphics
Een groter verschil in uitstraling tussen grafiek en computergraphics is nauwelijks denkbaar. De ambachtelijke grafiek herinnert ons aan de menselijke serieproduktie uit het pre-industriële tijdperk. Hoewel het in principe de bedoeling is dat elke afdruk een getrouwe kopie van het origineel is, is elke afdruk toch ook een origineel die ons een fetishistische kick van het echte geeft. Dat kun je van computergraphics niet bepaald zeggen. De spierkracht is vervangen door de kracht van de processor en de applicatie waarmee de afbeelding gemaakt is.

Maar de eindeloze rijen enen en nullen waaruit digitale afbeeldingen bestaan, zijn in staat om alles te imiteren, dus ook de tastbaarheid van grafiek. Ook al blijft het glas van de monitor altijd de constante negatieve aaibaarheidsfactor behouden, het oog kan door een digitale afbeelding gestreeld worden alsof het om tastbare grafiek gaat.

Painter en Expression
Begin jaren 90 was Painter van Fractal design de eerste natural media applicatie, ontwikkeld door een team van programmeurs, kunstenaars en chemici. Painter is nog altijd een mijlpaal in de geschiedenis van digitale beeldbewerking. In combinatie met een tekentablet geeft het meer dan elke andere applicatie de illusie dat er nauwelijks afstand bestaat tusssen traditionele technieken en computergraphics. Enkele jaren later volgde Expression, een programma vectoren met bitmaps combineert en dus best of both worlds biedt . De vectoren waarborgen een nondestructieve bewerking en de uitstraling van de diverse kwaststreken en media zijn doorgaans tot het uiterste beheersbaar.

Photoshop en Illustrator
Adobe kon in deze ontwikkeling niet achterblijven. In Illustrator 8 maakten we kennis met kunstpenselen en Illustrator 9 volgde met de onontbeerlijke transparantie en overvloeimodi. Ook Photoshop heeft in de jongste incarnatie de natural media in huis gehaald en beschikt nu over vele soorten penselen en de mogelijkheid om deze zelf te maken en de instellingen op te slaan. Voortaan is het switchen naar Painter en Expression vaak niet meer nodig. Illustrator en Photoshop hebben genoeg in huis om traditionele media na te bootsen.

Maak je eigen Werkman
We gaan eens kijken of we in Photoshop en Illustrator grafiek
kunnen maken in de geest van de Groningse graficus Hendrik
Nicolaas Werkman (1882-1945). In 7 stappen scheppen we hier
een eigen Werkman, maar maak vooral je eigen werk (man!)

In Photoshop 7 kiezen we een standaardpenseel met de naam Chalk en een diameter van 36 pixels. Hiermee maken we een korrelige ondergrond. Het is altijd mooi om twee kleuren te combineren, bij voorkeur een koele en een warme kleur, waardoor een levendig vlak ontstaat.

De afbeelding wordt opgeslagen met de opdracht Save for the Web (we werken immers niet in print maar voor screen) Het is voldoende om in dit geval te kiezen voor GIF en 16 kleuren. Wel belangrijk is dat de instelling dithering aangevinkt staat, zodat de korreligheid niet verloren gaat.

De GIF-afbeelding wordt in Illustrator 10 geïmporteerd met het commando File > Place… Plaats de achtergrond op de onderste laag en vergrendel deze. Open een nieuwe laag. Hierin gaan we ornamenten plaatsen. Deze zijn opgeslagen in het palet Symbols.

Er is een eenvoudige manier om een verzameling ornamenten aan te leggen. Open een dingbats font (hier: Adobe Wood Type, Ornament 1) en typ in een leeg bestand het alfabet. Selecteer daarna alle ornament en verander deze in lettercontouren. Sleep de ornamenten een voor een naar het palet Symbols.

Wanneer je een symbool plaatst is het nog niet bewerkbaar. Kies voor de optie Break Link to Symbol. Er verschijnen ankerpunten aan de contouren van het ornament.

Nu kunnen we de contouren vrij bewerken. Hierboven is gekozen voor een grof penseel zodat we aan het ornament de uitstraling geven van een grof stempel.

Teken in een nieuwe laag een gesloten pad met de pen, bijvoorbeeld een Werkman-vogel. De vorm is gekopieerd door de Option-toets ingedrukt te houden. De vulling is verwijderd en de lijn is met een dun penseel “getrokken”. De contour wordt iets verschoven om de uitstraling van drukwerk te overdrijven.

Sleep een nieuw ornament in een nieuwe laag. Doe weer hetzelfde als met het vorige symbool en maak een contour met rafelige randen en imiteer zo een vette inktafdruk.

In het palet Transparency kunnen we nu eindeloos experimenteren met overvloeimodi. De korrelige “kalkondergrond” blijft zichtbaar door de doorschijnendheid van de vormen. Het transparantiegereedschap van Illustrator biedt eindeloze mogelijkheden en is altijd verrassend.